Sinds begin dit jaar gebruikt de gemeente Emmen blockchaintechnologie om inwoners te voorzien van energiebesparende middelen waarmee zij hun huizen kunnen verduurzamen. De EnergieKnip stimuleert de gerichte inzet van subsidiegeld, vergroot de informatiepositie van de gemeente, stimuleert de lokale economie en draagt bij aan energiebesparing. Hoe dat werkt, leggen we in dit artikel uit.
De gemeente Emmen probeert al jaren via de Regeling Reductie Energieverbruik Woningen (RREW) inwoners te stimuleren om energiebesparende middelen aan te schaffen en te gebruiken. Voorgaande jaren werden er hiervoor vouchers uitgedeeld, maar het succes daarvan bleef beperkt. Ondanks een omvangrijke communicatiecampagne werd in zeven maanden tijd slechts zestien procent van het budget opgeëist. Om het potentieel van de regeling en het geld beter te benutten werd er toen een digitale oplossing bedacht: de EnergieKnip. En die werkt prima! Het totale RREW-budget is in dertien dagen opgemaakt, zelfs zonder uitgebreide communicatiecampagne.
Inwoners vullen hun eigen wallet met informatie door vragen te beantwoorden
Hoe werkt de EnergieKnip?
Bij de EnergieKnip draait alles om het huis, en niet om de inwoners. Zij wonen per slot van rekening maar tijdelijk in het huis, totdat ze het verkopen of gaan verhuizen. Maar de zonnepanelen, de warmtepomp, de dubbele beglazing – die blijven allemaal onderdeel van het huis. Daarom heeft ieder huis in Emmen een eigen anonieme identiteit op de blockchain gekregen, waarbij er 48.575 wallets zijn aangemaakt – voor elk huis één. Inwoners vullen hun eigen wallet met informatie door vragen te beantwoorden. Als inwoners daarmee instemmen, wordt deze informatie met de gemeente gedeeld en ontvangt men een beloning in de vorm van punten. In totaal zijn er 27 vragen die inwoners in vier minuten kunnen beantwoorden. In ruil daarvoor ontvangen ze als beloning munten ter waarde van vijftig euro. Met deze munten in de ‘huis-wallet’ kunnen de inwoners vervolgens naar tien lokale bouwmarkten om daar bespaarboxen te kopen. Iedere bouwmarkt heeft andere artikelen in de bespaarboxen, en de waarde per box verschilt. De bouwmarkt incasseert de munten, en levert deze dagelijks in bij de gemeente Emmen, die de volgende dag de uitbetaling in euro’s doet. De EnergieKnip kent meerdere winnaars. De inwoners krijgen energiebesparende middelen, de lokale winkeliers krijgen omzet en nieuwe klanten, de gemeente krijgt waardevolle informatie voor het formuleren van toekomstig beleid, en het klimaat verbetert omdat er structureel energie wordt bespaard.
Er moet een stimulans zijn om vals te spelen
Blockchain en duurzaamheid, gaat dat wel samen?
Een van de meest gehoorde argumenten tegen het gebruiken van blockchain is het energieverbruik. De krantenkop “Bitcoin gebruikt net zoveel energie als het land Argentinië” komt met enige regelmaat voorbij. Dit was dus een belangrijke factor om rekening mee te houden in een duurzaamheidproject waarbij je de inwoners van een gemeente wilt aansporen om minder energie te verbruiken.
Blockchainlab Drenthe heeft daarom speciaal voor de EnergieKnip een uiterst energie-efficiënt blockchainprotocol toegepast met de naam IOTA. Het IOTA-protocol is geen gewone blockchain, met blokken en miners die veel elektriciteit verstoken. Dit protocol werkt met een Directional Acyclic Graph, waarbij het enige rekenwerk dat nodig is voor een transactie op de smartphone van de gebruiker plaatsvindt – en daarmee minder energie verbruikt dan een banktransactie. Er zitten in dit systeem dus geen miners die moeten worden betaald, IOTA werkt fee-less dus de transacties zijn kostenvrij.
Dit project laat zien dat blockchaintechnologie zowel goedkoop als duurzaam kan worden toegepast.
Over Blockchainlab Drenthe
Blockchainlab Drenthe is zes jaar geleden opgericht met als doel ondernemers, overheden, scholen en particulieren te ondersteunen bij het vergaren van kennis over het toepassen van de blockchain. Hoewel veel mensen en bedrijven meegaan in de hype rondom blockchain, hanteert het Blockchainlab een nuchtere kijk op de zaak. Want slechts vijftien procent van de voorstellen die het ontvangt blijkt geschikt te zijn voor blockchaintechnologie. Daarom past het Blockchainlab Drenthe drie uitgangspunten toe om vooraf te beslissen of de blockchaintechnologie toepasbaar is:
- er zijn meerdere partijen betrokken bij het op te lossen probleem;
- de partijen kennen elkaar niet, of vertrouwen elkaar niet;
- er moet een stimulans zijn om vals te spelen. Alleen als het probleem aan deze drie voorwaarden voldoet, is de blockchaintechnologie toe te passen – zo niet dan is het beter om een andere oplossing via conventionele middelen te vinden.
Meer weten?
Op de website van Blockchainlab Drenthe is meer informatie te vinden over blockchain-projecten.
Op de website van BLING is meer informatie over dit Europese blockchain-programma te vinden.